Βασίλειος Βουδούρης 1840-1910
Μια ιστορική ημέρα σήμερα, 125 χρόνια πριν στις 23 Φεβρουαρίου 1895 έγινε η πώληση του κτήματος Μαντουδίου εκτάσεως 25.000 στρ., από τον γαιοκτήμονα Βασίλειο Βουδούρη στους κατοίκους και υπογράφηκε το πωλητήριο συμβόλαιο στο σπίτι του, την ΜΕΓΑΛΗ ΟΙΚΙΑ την οποία χάρισε ως κειμήλιο στους αγρότες, που με τη σειρά τους συνέστησαν Συνεταιρισμό Διαχείρησης .Η πώληση του κτήματος διαιρέθηκε ισόποσα ,από τον μηχανικό του Βουδούρη ,Καμάρα σε 100 Ζευγάρια (κλήρους η μερίδες) που περιείχαν από όλα τα είδη γης (καλλιεργήσιμη, οικόπεδα, καλυβότοπους, αλώνια, περιβόλια δάσος κλπ) και έγινε κάλεσμα στους κατοίκους να αγοράσουν .
Ο κάθε κάτοικος είχε τη δυνατότητα να αγοράσει είτε ολόκληρο κλήρο είτε μισό η ένα τέταρτο.
Η τιμή του κάθε ζευγαριού ήταν 8.000 δρχ. με δυνατότητα εξόφλησης σε 10 χρόνια και επιβάρυνση 2.000δρχ. σε τόκους.
Σήμερα η
ΜΕΓΑΛΗ ΟΙΚΙΑ είναι Μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας, ιδιοκτησία του Συνεταιρισμού ο οποίος
κατάφερε να την ανακηρύξει "ως ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο σύμφωνα με την
ΔΙΛΑΠ/4640/19231/16.03.99 απόφαση του υπουργείου πολιτισμού ενώ έχει γίνει από
το Συν/μο η αρχιτεκτονική Μελέτη αναπαλαίωσης -αξιοποίησης ως Αρχαιολογικό -Λαογραφικό Μουσείο και χώρος
πολλαπλών χρήσεων πολιτισμού για όλη τη περιοχή, ενώ αναμένει την πολυπόθητη
για όλους τους κατοίκους πηγή χρηματοδότησης για την πλήρη αναπαλαίωση της ώστε
να κοσμήσει το ιστορικό κέντρο της πόλης μας, δίπλα στη κεντρική Πλατεία Μεταλλωρύχων
ΙΣΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Η οικογένεια Βουδούρη - γαιοκτημονες Μαντουδίου 1831-1895
"Κατά την διαδικασία ένταξης της Εύβοιας στο νέο ελληνικό κράτος (1830-1833) η περιοχή πουλήθηκε από τους Τούρκους και συγκεκριμένα από την ιδιοκτήτριά του Ρακιζέ Χανούμ στους Λάζαρο Γιουλντή και Βασίλειο Βουδούρη. Λίγο αργότερα ιδιοκτήτης έμεινε μόνον ο δεύτερος.
Ο Βασίλειος Βουδούρης και αργότερα ο γιος του Νικόλαος συγκαταλέγονται μεταξύ των φωτεινών εξαιρέσεων στις τάξεις των τσιφλικάδων, που σχεδόν στο σύνολό τους καταδυνάστευσαν, ως διάδοχοι των κατακτητών, τις περιοχές που αγόρασαν προκειμένου αυτές να θεωρηθούν «ελεύθερες» σύμφωνα με το πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830).
Ο Βασίλειος Βουδούρης συνέβαλε
καθοριστικά στην επανάσταση του 1821, συντηρώντας οικονομικά ένα μεγάλο
επαναστατικό στρατιωτικό σώμα, το οποίο είχε θέσει στη διάθεση του
Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Ο γιος του, Νικόλαος Βουδούρης, χρημάτισε Δήμαρχος
Χαλκίδας και βουλευτής Ευβοίας. Το 1895 οι κληρονόμοι του Βουδούρη
μεταβίβασαν σταδιακά τα κτήματά τους στους κατοίκους της περιοχής, που
μέχρι τότε ήταν οι κολίγοι τους".
"Η υδραίικη οικογένεια Μπουντούρη καταγόταν από την Γαράντζα της Μεσσηνίας. (Το όνομα της οικογένειας άλλαξε από Μπουντούρη σε Βουδούρη αρκετά χρόνια μετά την εγκατάστασή τους στην Εύβοια. Το Βουδούρης καθιερώθηκε με τον Βασίλειο, γιο του Νικολάου Β.Μπουντούρη, που πολιτεύθηκε στην Χαλκίδα από το 1868 για σαράντα περίπου χρόνια και ήταν πολιτικός αντίπαλος του Αβέρωφ. Σύμφωνα με μαρτυρίες απογόνων της οικογένειας, αυτή η μετατροπή του "Μπ" σε "Β" (εξαιτίας της αλφαβητικής σειράς) έγινε χάριν πολιτικών και εκλογικών σκοπιμοτήτων. Πριν από την καθιέρωση του "Βουδούρης", συναντιέται καμμιά φορά και ως "Πουτούρης", "Μπουτούρης" ή "Μπουδούρης", αλλά οι παραλλαγές αυτές είναι ηχητικές και οφείλονται σε άλλους λόγους.)
Οι δυο γιοί του Νικολάου Δ.Μπουντούρη, Σταμάτιος και Βασίλειος καθώς και ο γιος του Βασιλείου Ν.Μπουντούρη, Νικόλαος (Νικολός) , τα αρχεία των οποίων περιλαμβάνονται στο πρώτο μέρος του ευρετηρίου αυτού, γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Υδρα. Τα δύο αδέλφια ήσαν συνιδιοκτήτες εμπορικών πλοίων που έλαβαν μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις στη διάρκεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας καθώς και πρόκριτοι του νησιού. Δαπάνησαν όπως πολλοί άλλοι Υδραίοι, με πρωτεργάτη τον Λ.Κουντουριώτη, τεράστια ποσά, τα οποία έθεσαν στη διάθεση των αγωνιστών της Επανάστασης. Στοιχεία για τη δράση τους αυτή, τις εμπορικές και οικονομικές συναλλαγές τους, τη συντήρηση των πλοίων και των συντροφιών, τη σχέση τους με την πολιτική εξουσία του τόπου τους διασώζονται στα χαρτιά τους.
Οταν το 1830 η Εύβοια προσαρτήθηκε στην Ελλάδα υπό τον όρο να προηγηθεί η πώληση των τουρκικών ιδιοκτησιών, ο Ι.Καποδίστριας προέτρεπε ν'αγοραστούν το συντομότερο τα τουρκικά κτήματα για να επισπευστεί ο χρόνος προσάρτησης. Ετσι, αρκετοί Ελληνες και ξένοι κεφαλαιούχοι του εξωτερικού καθώς και Υδραίοι πλοιοκτήτες οδηγήθηκαν στην Εύβοια και αγόρασαν μεγάλες εκτάσεις γης σε πολύ χαμηλές τιμές. Μ'αυτόν τον τρόπο ο Υδραίος Λάζαρος Γιουρδής, αγόρασε το 1831 από την Ρακιγιέ Χανούμ, κόρη του Καπά Ιζαδέ Χασάν Αγά το χωριό Μαντούδι (έκτασης 40 ζευγαριών) και λίγο αργότερα από τα ανήψια της, τα χωριά Φαράκλα και Κεράμια. Η κατακύρωση της κυριότητας και ιδιοκτησίας αυτής έγινε τελικά το 1838. Ο Λάζαρος Γιουρδής αγόρασε τον "συντροφικό τόπο" για λογαριασμό και άλλων Υδραίων που ήσαν συνιδιοκτήτες κατά: 2/6 Βασ.Ν.Μπουντούρης, 1/6 Νικόλαος Τομπάζης και 1/6 η σύζυγός του Χριστίνα Γιουρδή κατά 1/6 οι αδελφοί Σταμάτης και Γκίκας Δοκός και 1/6 εξ ημίσεως ο Λάζαρος και ο αδελφός του Μανώλης Γιουρδής.
Τα χωριά Βατώντας και Μπαϊράμαγα (το 1933, ο Βατώντας μετονομάστηκε σε Νέα Αρτάκη) κοντά στη Χαλκίδα αγοράστηκαν επίσης την ίδια εποχή από τον Βασ.Ν.Μπουντούρη.
Ετσι λοιπόν ο Βασ.Ν.Μπουντούρης και οι απόγονοί του που αποτέλεσαν τον κλάδο Εύβοιας της οικογένειας Μπουντούρη, βρέθηκαν ιδιοκτήτες τεραστίων εκτάσεων γης για την εποχή εκείνη και μετετράπησαν σε γαιοκτήμονες και ιδιοκτήτες μεταλλείων. Οι δεσμοί τους με τη θάλασσα εξελίχθηκαν σε δυνατούς δεσμούς με την ευβοϊκή γή.
Το μέρος του αρχείου που αναφέρεται στην γαιοκτησία απαρτίζεται από τίτλους ιδιοκτησίας, πλήθος συμβολαιογραφικών εγγράφων, ενοικιαστήρια, καταστάσεις αγροτικής παραγωγής και εισοδημάτων, καταστάσεις αγροτών και ημερομισθίων και διάφορους λογαριασμούς, που συμβάλλουν στην κατανόηση της αγροτικής οικονομίας και των σχέσεων παραγωγής.
Οι συνηθισμένες καλλιέργειες των μεγάλων ιδιοκτησιών στην αγροτική οικονομία της εποχής ήταν τα δημητριακά, σε αντίθεση με τις μικρές ιδιοκτησίες που επιδίδονταν αποκλειστικά σχεδόν στη σταφίδα. Στο κτήμα του Μαντουδίου (έκτασης 25.000 στρεμμάτων, εκ των οποίων 8.000 καλλιεργήσιμη γη και 17.000 δάσος), καλλιεργούσαν κριθάρι, σιτάρι, βρώμη, αραβόσιτο, ρεβύθια, κουκιά, φασόλια, σκόδρα, κρεμμύδια κ.ά.. Από τις δασικές εκτάσεις εκμεταλλεύονταν τη ρητίνη των πεύκων και την ξυλεία. Στο κτήμα του Βατώντα εκτός από σιτηρά, είχαν αμπέλια, ελαιόδενδρα, αμυγδαλιές και στα περιβόλια καρποφορούσαν πορτοκαλιές, μανταρινιές, μηλιές, αχλαδιές, κερασιές, κ.ά.
Η επιτόπια διαχείριση των κτημάτων είχε ανατεθεί σε ανθρώπους εμπιστοσύνης, τους επιστάτες και μετά το 1875, στον Ιωαν.Τζαμούρα, αρχιεπιστάτη-διαχειριστή. Η τελική βεβαίως οικονομική διαχείριση ανήκε στους ιδιοκτήτες. Οταν πέθανε ο Νικολός Β.Μπουντούρης (το 1868) και η περιουσία του μοιράστηκε στη γυναίκα του Βασιλική Γιουρδή και στα επτά παιδιά τους, η διαχείριση και η απόδοση των εισοδημάτων στους κληρονόμους και στους συνιδιοκτήτες γινόταν από τον πρωτότοκο γιο Βασίλειο,
Το αρχείο της οικογένειας Μπουντούρη/Βουδούρη αγοράστηκε και μέρος του δωρήθηκε στο ΕΛΙΑ το 1985 από τη μοναδική κληρονόμο του κλάδου της οικογένειας στην Εύβοια, την κυρία Αικατερίνη Ν.Βουδούρη, το γένος Κεφάλα, με τη μεσολάβηση της αδελφής της κυρίας Σόφης Κεφάλα, στην οποία και οφείλω τις παρακάτω πληροφορίες. Η Αικ.Ν.Βουδούρη, σύζυγος του γιου του ναυάρχου Δημητρίου Ν.Βουδούρη, κληρονόμου του αδελφού του Βασιλείου Ν.Βουδούρη, αφού έχασε τον άνδρα της και τους δύο γιους της βρέθηκε κληρονόμος του κτήματος Βατώντα και κάτοχος του οικογενειακού αρχείου, το οποίο φυλασσόταν στο αρχοντικό του κτήματος.
Μετά την απαλλοτρίωση του 1922, ο Βατώντας παρέμεινε ένα μεγάλο κτήμα εκατό (100) περίπου στρεμμάτων, το δε σπίτι κρίθηκε λίγο πριν πουληθεί το 1992, διατηρητέο. Το αρχοντικό Βουδούρη όμως υπήρξε θύμα διάρρηξης και ληστείας το 1985 . Αφαιρέθηκαν πολλά από τα πολύτιμα αντικείμενα και ενθύμια της οικογένειας, το δε αρχείο βρέθηκε ανακατεμένο και ριγμένο καταγής σε πλήρη αταξία και από εκεί συγκεντρώθηκε για να μεταφερθεί την Αθήνα.
Βιογραφικό σημείωμα Βασιλείου Νικολάου Μπουντούρη
Γέννηση
Ο Βασίλειος Ν.Μπουντούρης γιος του Υδραίου προκρίτου Νικολάου Δημ. Μπουντούρη και της Μαρούσας, γεννήθηκε γύρω στα 1775.
Ο Βασ.Ν.Μπουντούρης που μαζί με τον αδελφό του Σταμάτη είχαν δραστηριοποιηθεί στο χώρο της εμπορικής ναυτιλίας τα προεπαναστατικά χρόνια, διαδραμάτισαν έναν σημαντικό οικονομικό ρόλο στα χρόνια της Επανάστασης θέτοντας τα πλοία τους και την περιουσία τους όπως πολλοί άλλοι Υδραίοι στη διάθεση του Αγώνα καθώς και ρόλο πολιτικό, συμμετέχοντας ενεργά στην διοίκηση και πολιτική εξουσία του υπό διαμόρφωση νεοελληνικού κράτους.
Ο Βασ.Νικ.Μπουντούρης ήταν πληρεξούσιος των Εθνικών Συνελεύσεων Επιδαύρου, Αστρους, Τροιζήνος και Αργους καθώς επίσης βουλευτής Α΄και Γ΄περιόδου και πρόεδρος του Βουλευτικού Α΄περιόδου. Το 1825 ήταν μέλος της Επιτροπής που κατάρτισε σχέδιο περί Γενικής Ληψοδοσίας και ένα χρόνο αργότερα, το 1826, μέλος της οκταμελούς Επιτροπής Συνελεύσεως . Το 1830 διορίστηκε μέλος της Δημογεροντίας Υδρας και το 1835 σύμβουλος Επικρατείας σε τακτική υπηρεσία, θέση την οποία κράτησε μεχρι το 1844, όταν έγινε μέλος της Γερουσίας. Μετά το 1835 μετοίκησε στην Αθήνα και λίγο αργότερα εγκαταστάθηκε στη Χαλκίδα της Εύβοιας, όπου μαζί με άλλους Υδραίους συμπατριώτες του είχε αγοράσει μεγάλες εκτάσεις γης.
Ο Βασ.Ν.Μπουντούρης τιμήθηκε για τις υπηρεσίες του στην Επανάσταση με το Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος (1834), το Αργυρούν Νόμισμα (1835), τον Σταυρό των Ταξιαρχών (1841) και το Αριστείο 3ης Σεπτεμβρίου (1844).
Αγορά κτημάτων Ευβοίας (1830-1838)
-Χοτζέτια και ταπιά τουρκιστί, μεταφράσεις και επικυρώσεις χοτζετίων και ταπιών παρά της επί των Οθωμανικών Κτημάτων Επιτροπής, πωλητήρια γράμματα και συμβόλαια σχετικά με την αγορά κτημάτων, περιβολίων, αμπέλων, χωρίων Μαντουδίου, Κεράμιας, Φαράκλας.
Πώληση κτημάτων Κεράμιας (1846-1851)
-Πληρεξούσιο, πωλητήριο, δανειστικά ομόλογα σχετικά με την πώληση του χωριού Κεράμια ιδιοκτησίας Λάζαρου Α.Γιουρδή, δια του πληρεξουσίου του Γεωργίου Χρόνη
2.9 Ποικίλα περί κτημάτων (1833-1837)
Περίληψη τουρκικών νόμων περί γαιών, έγγραφο δημάρχου περί πρωτεύουσας δήμου Κηρονηλέων κ.ά.
Βιογραφικό σημείωμα Νικολάου Βασιλείου Μπουντούρη (1805-1868)
Νικολάος Β. Μπουντούρης
Ο Νικόλαος (Νικολός) Βασ.Μπουντούρης, γιος του προκρίτου Βασιλείου Νικ.Μπουντούρη γεννήθηκε στην Υδρα το 1805.
Ως νεαρός αξιωματικός έλαβε μέρος από το 1821 ως το 1827 στις πολεμικές επιχειρήσεις και ναυμαχίες Αγίου Ορους, Σάμου, Αργολικού κόλπου, Γέροντα, Σούδας και Νεοκάστρου με τα υδραίικα πολεμικά πλοία "Θεμιστοκλής" και "Αχιλλέας".
Το 1831 διορίστηκε από τους Δημογέροντες της Υδρας μέλος της εν Σύρα Επιτροπής για να αναλάβει να συλλέξει τους εθνικούς πόρους των νησιών του Αιγαίου.
Από το 1837 μέχρι το 1844 υπηρέτησε στο Τελωνείο Πειραιά υπό τη διεύθυνση του Ι.Σέρρου ως Υγειονόμος. Το 1845 προήχθη σε Γενικό Επιθεωρητή των Υγειονομείων και εγκαταστάθηκε στη Χαλκίδα. Από την υπηρεσία αυτή απολύθηκε το 1847 ύστερα από τη συμμετοχή του στο κίνημα εναντίον του Οθωνα, που έγινε στην Χαλκίδα (Αγία Ελεούσα) υπό την αρχηγία του στρατηγού Νικόλαου Κριεζώτη και κατεστάλη από τον κυβερνητικό στρατό στις 4 Αυγούστου 1847. Στις 25 Μαρτίου 1848 ο βασιλεύς Οθων έδωσε γενική αμνηστεία στους στασιαστές, εξαιρώντας τον Νικόλαο Κριεζώτη ο οποίος αναγκάστηκε να καταφύγει στη Σμύρνη, όπου και πέθανε.
Το 1853 ο Νικόλαος Β.Μπουντούρης εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής της επαρχίας Χαλκίδας. Την ίδια χρονιά εκλέχθηκε πρώτος δημαρχιακός πάρεδρος του Δήμου Χαλκίδας και για την περίοδο 1855-1857, δήμαρχος Χαλκίδας.
Το 1862, μετά την έξωση του Οθωνα συμμετείχε σε επιτροπή για τη σύσταση Εθνοφυλακής στην επαρχία Χαλκίδας.
Στο διάστημα της Μεσοβασιλείας συμμετείχε ως υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Δ.Κυριακού (9 Απριλίου 1863) και δύο χρόνια αργότερα στις 28 Νοεμβρίου στην κυβέρνηση Μπ.Ρούφου πάλι ως υπουργός Ναυτικών, θέση από την οποία παραιτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 1866.
Παντρεύτηκε την Βασιλική, κόρη Αναγνώστου Γιουρδή, με την οποία απέκτησαν επτά παιδιά: 1)τον Βασίλειο, σύζυγο Ευφροσύνης Λ.Μελά 2)τον Δημήτριο, σύζυγο Ιωσηφίνας Declaux 3)την Σκεύω, σύζυγο του αρεοπαγίτη Θεόδωρου Βώκου 4)την Μαρούσα, σύζυγο του ιατρού Π.Καλογερόπουλου 5)την Πετρούλα, σύζυγο Ανδρέα Στράτου 6)την Μαργαρίτα και 7)τον Σταμάτιο.
Τιμήθηκε με τον Αργυρό και τον Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος (1840, 1866) και με το Αριστείο 3ης Σεπτεμβρίου (1844) καθώς και με το δίπλωμα ευεργέτη της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (1846).
Πέθανε στη Χαλκίδα στις 6 Ιανουαρίου 1868.
Βασιλική Α. Γιουρδή -Συζυγος του Νικόλαου Β.Μπουντούρη
Βιογραφικό σημείωμα Βασιλείου Νικολάου Βουδούρη (1840-1910)
Γέννηση
Ο Βασίλειος Βουδούρης πρωτότοκος γιος του Νικολάου Β.Μπουντούρη και της Βασιλικής Αναγνώστου Γιουρδή, γεννήθηκε στην Χαλκίδα το 1840.
Ηταν μεγαλοκτηματίας, ιδιοκτήτης μεταλλείων, επιχειρηματίας και πολιτικός. Η παράλληλη πολιτική του ενασχόληση συμπλήρωσε τις κτηματικές και μεταλλευτικές του δραστηριότητες. Η κοινωνική του θέση ως μέλους μιας από τις επιφανέστερες οικογένειες της Υδρας που είχε τεράστια κτηματική περιουσία στην Εύβοια και η ανθηρή οικονομική του κατάσταση, προσέδωσαν ιδιαίτερο κύρος στην πολιτική του φυσιογνωμία καθώς και στη γενικότερη παρουσία του και αναγνώριση από την τοπική κοινωνία της Εύβοιας, αλλά και από την αθηναϊκή της εποχής του.
Ο Βασίλειος Βουδούρης άρχισε να πολιτεύεται το 1868, όταν εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής της επαρχίας Χαλκίδας συνεργαζόμενος με το κόμμα του Δ.Βούλγαρη. Η αποχή του το 1873 από τη ψηφοφορία για την αποπομπή του Επ.Δεληγεώργη από τη Βουλή και την πρωθυπουργία, μετά την επιλήψιμη εκλογή του στο Μεσολόγγι, θεωρήθηκε ανυποταξία και αναγκάστηκε να αποχωρήσει από το κόμμα του Βούλγαρη και να ταχθεί με την πολιτική μερίδα του Δεληγεώργη, με τον οποίο τον συνέδεε στενή οικογενειακή σχέση και φιλία . Συνέχισε να πολιτεύεται με τον Επ.Δεληγεώργη μέχρι το θάνατό του , το 1879, οπότε και προσχώρησε στο κόμμα του Χαρ.Τρικούπη. Πιστός οπαδός του τρικουπικού κόμματος και του αρχηγού του, συνετέλεσε με τις αρετές του και τα κοινοβουλευτικά προσόντα του στην ανάδειξη των αρχών και της πολιτικής του κόμματος. Η στάση του ανταμείφθηκε με την υποψηφιότητά του ως προέδρου της Βουλής στη Βουλευτική περίοδο του 1892 και με την παμψηφεί εκλογή του. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του στην ταραγμένη βουλευτική περίοδο 1892-95, κατάφερε, κατά γενική ομολογία, να διαχειριστεί με επιτυχία τα διάφορα ζητήματα που προέκυψαν και να επιβάλει την κοινοβουλευτική τάξη.
"Η υδραίικη οικογένεια Μπουντούρη καταγόταν από την Γαράντζα της Μεσσηνίας. (Το όνομα της οικογένειας άλλαξε από Μπουντούρη σε Βουδούρη αρκετά χρόνια μετά την εγκατάστασή τους στην Εύβοια. Το Βουδούρης καθιερώθηκε με τον Βασίλειο, γιο του Νικολάου Β.Μπουντούρη, που πολιτεύθηκε στην Χαλκίδα από το 1868 για σαράντα περίπου χρόνια και ήταν πολιτικός αντίπαλος του Αβέρωφ. Σύμφωνα με μαρτυρίες απογόνων της οικογένειας, αυτή η μετατροπή του "Μπ" σε "Β" (εξαιτίας της αλφαβητικής σειράς) έγινε χάριν πολιτικών και εκλογικών σκοπιμοτήτων. Πριν από την καθιέρωση του "Βουδούρης", συναντιέται καμμιά φορά και ως "Πουτούρης", "Μπουτούρης" ή "Μπουδούρης", αλλά οι παραλλαγές αυτές είναι ηχητικές και οφείλονται σε άλλους λόγους.)
Οι δυο γιοί του Νικολάου Δ.Μπουντούρη, Σταμάτιος και Βασίλειος καθώς και ο γιος του Βασιλείου Ν.Μπουντούρη, Νικόλαος (Νικολός) , τα αρχεία των οποίων περιλαμβάνονται στο πρώτο μέρος του ευρετηρίου αυτού, γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Υδρα. Τα δύο αδέλφια ήσαν συνιδιοκτήτες εμπορικών πλοίων που έλαβαν μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις στη διάρκεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας καθώς και πρόκριτοι του νησιού. Δαπάνησαν όπως πολλοί άλλοι Υδραίοι, με πρωτεργάτη τον Λ.Κουντουριώτη, τεράστια ποσά, τα οποία έθεσαν στη διάθεση των αγωνιστών της Επανάστασης. Στοιχεία για τη δράση τους αυτή, τις εμπορικές και οικονομικές συναλλαγές τους, τη συντήρηση των πλοίων και των συντροφιών, τη σχέση τους με την πολιτική εξουσία του τόπου τους διασώζονται στα χαρτιά τους.
Οταν το 1830 η Εύβοια προσαρτήθηκε στην Ελλάδα υπό τον όρο να προηγηθεί η πώληση των τουρκικών ιδιοκτησιών, ο Ι.Καποδίστριας προέτρεπε ν'αγοραστούν το συντομότερο τα τουρκικά κτήματα για να επισπευστεί ο χρόνος προσάρτησης. Ετσι, αρκετοί Ελληνες και ξένοι κεφαλαιούχοι του εξωτερικού καθώς και Υδραίοι πλοιοκτήτες οδηγήθηκαν στην Εύβοια και αγόρασαν μεγάλες εκτάσεις γης σε πολύ χαμηλές τιμές. Μ'αυτόν τον τρόπο ο Υδραίος Λάζαρος Γιουρδής, αγόρασε το 1831 από την Ρακιγιέ Χανούμ, κόρη του Καπά Ιζαδέ Χασάν Αγά το χωριό Μαντούδι (έκτασης 40 ζευγαριών) και λίγο αργότερα από τα ανήψια της, τα χωριά Φαράκλα και Κεράμια. Η κατακύρωση της κυριότητας και ιδιοκτησίας αυτής έγινε τελικά το 1838. Ο Λάζαρος Γιουρδής αγόρασε τον "συντροφικό τόπο" για λογαριασμό και άλλων Υδραίων που ήσαν συνιδιοκτήτες κατά: 2/6 Βασ.Ν.Μπουντούρης, 1/6 Νικόλαος Τομπάζης και 1/6 η σύζυγός του Χριστίνα Γιουρδή κατά 1/6 οι αδελφοί Σταμάτης και Γκίκας Δοκός και 1/6 εξ ημίσεως ο Λάζαρος και ο αδελφός του Μανώλης Γιουρδής.
Τα χωριά Βατώντας και Μπαϊράμαγα (το 1933, ο Βατώντας μετονομάστηκε σε Νέα Αρτάκη) κοντά στη Χαλκίδα αγοράστηκαν επίσης την ίδια εποχή από τον Βασ.Ν.Μπουντούρη.
Ετσι λοιπόν ο Βασ.Ν.Μπουντούρης και οι απόγονοί του που αποτέλεσαν τον κλάδο Εύβοιας της οικογένειας Μπουντούρη, βρέθηκαν ιδιοκτήτες τεραστίων εκτάσεων γης για την εποχή εκείνη και μετετράπησαν σε γαιοκτήμονες και ιδιοκτήτες μεταλλείων. Οι δεσμοί τους με τη θάλασσα εξελίχθηκαν σε δυνατούς δεσμούς με την ευβοϊκή γή.
Το μέρος του αρχείου που αναφέρεται στην γαιοκτησία απαρτίζεται από τίτλους ιδιοκτησίας, πλήθος συμβολαιογραφικών εγγράφων, ενοικιαστήρια, καταστάσεις αγροτικής παραγωγής και εισοδημάτων, καταστάσεις αγροτών και ημερομισθίων και διάφορους λογαριασμούς, που συμβάλλουν στην κατανόηση της αγροτικής οικονομίας και των σχέσεων παραγωγής.
Οι συνηθισμένες καλλιέργειες των μεγάλων ιδιοκτησιών στην αγροτική οικονομία της εποχής ήταν τα δημητριακά, σε αντίθεση με τις μικρές ιδιοκτησίες που επιδίδονταν αποκλειστικά σχεδόν στη σταφίδα. Στο κτήμα του Μαντουδίου (έκτασης 25.000 στρεμμάτων, εκ των οποίων 8.000 καλλιεργήσιμη γη και 17.000 δάσος), καλλιεργούσαν κριθάρι, σιτάρι, βρώμη, αραβόσιτο, ρεβύθια, κουκιά, φασόλια, σκόδρα, κρεμμύδια κ.ά.. Από τις δασικές εκτάσεις εκμεταλλεύονταν τη ρητίνη των πεύκων και την ξυλεία. Στο κτήμα του Βατώντα εκτός από σιτηρά, είχαν αμπέλια, ελαιόδενδρα, αμυγδαλιές και στα περιβόλια καρποφορούσαν πορτοκαλιές, μανταρινιές, μηλιές, αχλαδιές, κερασιές, κ.ά.
Η επιτόπια διαχείριση των κτημάτων είχε ανατεθεί σε ανθρώπους εμπιστοσύνης, τους επιστάτες και μετά το 1875, στον Ιωαν.Τζαμούρα, αρχιεπιστάτη-διαχειριστή. Η τελική βεβαίως οικονομική διαχείριση ανήκε στους ιδιοκτήτες. Οταν πέθανε ο Νικολός Β.Μπουντούρης (το 1868) και η περιουσία του μοιράστηκε στη γυναίκα του Βασιλική Γιουρδή και στα επτά παιδιά τους, η διαχείριση και η απόδοση των εισοδημάτων στους κληρονόμους και στους συνιδιοκτήτες γινόταν από τον πρωτότοκο γιο Βασίλειο,
Το αρχείο της οικογένειας Μπουντούρη/Βουδούρη αγοράστηκε και μέρος του δωρήθηκε στο ΕΛΙΑ το 1985 από τη μοναδική κληρονόμο του κλάδου της οικογένειας στην Εύβοια, την κυρία Αικατερίνη Ν.Βουδούρη, το γένος Κεφάλα, με τη μεσολάβηση της αδελφής της κυρίας Σόφης Κεφάλα, στην οποία και οφείλω τις παρακάτω πληροφορίες. Η Αικ.Ν.Βουδούρη, σύζυγος του γιου του ναυάρχου Δημητρίου Ν.Βουδούρη, κληρονόμου του αδελφού του Βασιλείου Ν.Βουδούρη, αφού έχασε τον άνδρα της και τους δύο γιους της βρέθηκε κληρονόμος του κτήματος Βατώντα και κάτοχος του οικογενειακού αρχείου, το οποίο φυλασσόταν στο αρχοντικό του κτήματος.
Μετά την απαλλοτρίωση του 1922, ο Βατώντας παρέμεινε ένα μεγάλο κτήμα εκατό (100) περίπου στρεμμάτων, το δε σπίτι κρίθηκε λίγο πριν πουληθεί το 1992, διατηρητέο. Το αρχοντικό Βουδούρη όμως υπήρξε θύμα διάρρηξης και ληστείας το 1985 . Αφαιρέθηκαν πολλά από τα πολύτιμα αντικείμενα και ενθύμια της οικογένειας, το δε αρχείο βρέθηκε ανακατεμένο και ριγμένο καταγής σε πλήρη αταξία και από εκεί συγκεντρώθηκε για να μεταφερθεί την Αθήνα.
Βιογραφικό σημείωμα Βασιλείου Νικολάου Μπουντούρη
Γέννηση
Ο Βασίλειος Ν.Μπουντούρης γιος του Υδραίου προκρίτου Νικολάου Δημ. Μπουντούρη και της Μαρούσας, γεννήθηκε γύρω στα 1775.
Ο Βασ.Ν.Μπουντούρης που μαζί με τον αδελφό του Σταμάτη είχαν δραστηριοποιηθεί στο χώρο της εμπορικής ναυτιλίας τα προεπαναστατικά χρόνια, διαδραμάτισαν έναν σημαντικό οικονομικό ρόλο στα χρόνια της Επανάστασης θέτοντας τα πλοία τους και την περιουσία τους όπως πολλοί άλλοι Υδραίοι στη διάθεση του Αγώνα καθώς και ρόλο πολιτικό, συμμετέχοντας ενεργά στην διοίκηση και πολιτική εξουσία του υπό διαμόρφωση νεοελληνικού κράτους.
Ο Βασ.Νικ.Μπουντούρης ήταν πληρεξούσιος των Εθνικών Συνελεύσεων Επιδαύρου, Αστρους, Τροιζήνος και Αργους καθώς επίσης βουλευτής Α΄και Γ΄περιόδου και πρόεδρος του Βουλευτικού Α΄περιόδου. Το 1825 ήταν μέλος της Επιτροπής που κατάρτισε σχέδιο περί Γενικής Ληψοδοσίας και ένα χρόνο αργότερα, το 1826, μέλος της οκταμελούς Επιτροπής Συνελεύσεως . Το 1830 διορίστηκε μέλος της Δημογεροντίας Υδρας και το 1835 σύμβουλος Επικρατείας σε τακτική υπηρεσία, θέση την οποία κράτησε μεχρι το 1844, όταν έγινε μέλος της Γερουσίας. Μετά το 1835 μετοίκησε στην Αθήνα και λίγο αργότερα εγκαταστάθηκε στη Χαλκίδα της Εύβοιας, όπου μαζί με άλλους Υδραίους συμπατριώτες του είχε αγοράσει μεγάλες εκτάσεις γης.
Ο Βασ.Ν.Μπουντούρης τιμήθηκε για τις υπηρεσίες του στην Επανάσταση με το Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος (1834), το Αργυρούν Νόμισμα (1835), τον Σταυρό των Ταξιαρχών (1841) και το Αριστείο 3ης Σεπτεμβρίου (1844).
Αγορά κτημάτων Ευβοίας (1830-1838)
-Χοτζέτια και ταπιά τουρκιστί, μεταφράσεις και επικυρώσεις χοτζετίων και ταπιών παρά της επί των Οθωμανικών Κτημάτων Επιτροπής, πωλητήρια γράμματα και συμβόλαια σχετικά με την αγορά κτημάτων, περιβολίων, αμπέλων, χωρίων Μαντουδίου, Κεράμιας, Φαράκλας.
Πώληση κτημάτων Κεράμιας (1846-1851)
-Πληρεξούσιο, πωλητήριο, δανειστικά ομόλογα σχετικά με την πώληση του χωριού Κεράμια ιδιοκτησίας Λάζαρου Α.Γιουρδή, δια του πληρεξουσίου του Γεωργίου Χρόνη
2.9 Ποικίλα περί κτημάτων (1833-1837)
Περίληψη τουρκικών νόμων περί γαιών, έγγραφο δημάρχου περί πρωτεύουσας δήμου Κηρονηλέων κ.ά.
Βιογραφικό σημείωμα Νικολάου Βασιλείου Μπουντούρη (1805-1868)
Νικολάος Β. Μπουντούρης
Ο Νικόλαος (Νικολός) Βασ.Μπουντούρης, γιος του προκρίτου Βασιλείου Νικ.Μπουντούρη γεννήθηκε στην Υδρα το 1805.
Ως νεαρός αξιωματικός έλαβε μέρος από το 1821 ως το 1827 στις πολεμικές επιχειρήσεις και ναυμαχίες Αγίου Ορους, Σάμου, Αργολικού κόλπου, Γέροντα, Σούδας και Νεοκάστρου με τα υδραίικα πολεμικά πλοία "Θεμιστοκλής" και "Αχιλλέας".
Το 1831 διορίστηκε από τους Δημογέροντες της Υδρας μέλος της εν Σύρα Επιτροπής για να αναλάβει να συλλέξει τους εθνικούς πόρους των νησιών του Αιγαίου.
Από το 1837 μέχρι το 1844 υπηρέτησε στο Τελωνείο Πειραιά υπό τη διεύθυνση του Ι.Σέρρου ως Υγειονόμος. Το 1845 προήχθη σε Γενικό Επιθεωρητή των Υγειονομείων και εγκαταστάθηκε στη Χαλκίδα. Από την υπηρεσία αυτή απολύθηκε το 1847 ύστερα από τη συμμετοχή του στο κίνημα εναντίον του Οθωνα, που έγινε στην Χαλκίδα (Αγία Ελεούσα) υπό την αρχηγία του στρατηγού Νικόλαου Κριεζώτη και κατεστάλη από τον κυβερνητικό στρατό στις 4 Αυγούστου 1847. Στις 25 Μαρτίου 1848 ο βασιλεύς Οθων έδωσε γενική αμνηστεία στους στασιαστές, εξαιρώντας τον Νικόλαο Κριεζώτη ο οποίος αναγκάστηκε να καταφύγει στη Σμύρνη, όπου και πέθανε.
Το 1853 ο Νικόλαος Β.Μπουντούρης εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής της επαρχίας Χαλκίδας. Την ίδια χρονιά εκλέχθηκε πρώτος δημαρχιακός πάρεδρος του Δήμου Χαλκίδας και για την περίοδο 1855-1857, δήμαρχος Χαλκίδας.
Το 1862, μετά την έξωση του Οθωνα συμμετείχε σε επιτροπή για τη σύσταση Εθνοφυλακής στην επαρχία Χαλκίδας.
Στο διάστημα της Μεσοβασιλείας συμμετείχε ως υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Δ.Κυριακού (9 Απριλίου 1863) και δύο χρόνια αργότερα στις 28 Νοεμβρίου στην κυβέρνηση Μπ.Ρούφου πάλι ως υπουργός Ναυτικών, θέση από την οποία παραιτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 1866.
Παντρεύτηκε την Βασιλική, κόρη Αναγνώστου Γιουρδή, με την οποία απέκτησαν επτά παιδιά: 1)τον Βασίλειο, σύζυγο Ευφροσύνης Λ.Μελά 2)τον Δημήτριο, σύζυγο Ιωσηφίνας Declaux 3)την Σκεύω, σύζυγο του αρεοπαγίτη Θεόδωρου Βώκου 4)την Μαρούσα, σύζυγο του ιατρού Π.Καλογερόπουλου 5)την Πετρούλα, σύζυγο Ανδρέα Στράτου 6)την Μαργαρίτα και 7)τον Σταμάτιο.
Τιμήθηκε με τον Αργυρό και τον Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος (1840, 1866) και με το Αριστείο 3ης Σεπτεμβρίου (1844) καθώς και με το δίπλωμα ευεργέτη της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (1846).
Πέθανε στη Χαλκίδα στις 6 Ιανουαρίου 1868.
Βασιλική Α. Γιουρδή -Συζυγος του Νικόλαου Β.Μπουντούρη
Βιογραφικό σημείωμα Βασιλείου Νικολάου Βουδούρη (1840-1910)
Γέννηση
1840 Χαλκίδα | |
Θάνατος | 19 Νοεμβρίου 1910 Αθήνα |
Εθνικότητα | Έλληνες |
Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Νέα ελληνική γλώσσα |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | πολιτικός |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Ευφροσύνη Μελά |
Γονείς | Νικόλαος Μπουντούρης |
Αδέλφια | Σταμάτης Μπουντούρης |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων |
Βραβεύσεις | Χρυσός Σταυρός του Σωτήρος Ταξιάρχης του Σωτήρος |
Ο Βασίλειος Βουδούρης πρωτότοκος γιος του Νικολάου Β.Μπουντούρη και της Βασιλικής Αναγνώστου Γιουρδή, γεννήθηκε στην Χαλκίδα το 1840.
Ηταν μεγαλοκτηματίας, ιδιοκτήτης μεταλλείων, επιχειρηματίας και πολιτικός. Η παράλληλη πολιτική του ενασχόληση συμπλήρωσε τις κτηματικές και μεταλλευτικές του δραστηριότητες. Η κοινωνική του θέση ως μέλους μιας από τις επιφανέστερες οικογένειες της Υδρας που είχε τεράστια κτηματική περιουσία στην Εύβοια και η ανθηρή οικονομική του κατάσταση, προσέδωσαν ιδιαίτερο κύρος στην πολιτική του φυσιογνωμία καθώς και στη γενικότερη παρουσία του και αναγνώριση από την τοπική κοινωνία της Εύβοιας, αλλά και από την αθηναϊκή της εποχής του.
Ο Βασίλειος Βουδούρης άρχισε να πολιτεύεται το 1868, όταν εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής της επαρχίας Χαλκίδας συνεργαζόμενος με το κόμμα του Δ.Βούλγαρη. Η αποχή του το 1873 από τη ψηφοφορία για την αποπομπή του Επ.Δεληγεώργη από τη Βουλή και την πρωθυπουργία, μετά την επιλήψιμη εκλογή του στο Μεσολόγγι, θεωρήθηκε ανυποταξία και αναγκάστηκε να αποχωρήσει από το κόμμα του Βούλγαρη και να ταχθεί με την πολιτική μερίδα του Δεληγεώργη, με τον οποίο τον συνέδεε στενή οικογενειακή σχέση και φιλία . Συνέχισε να πολιτεύεται με τον Επ.Δεληγεώργη μέχρι το θάνατό του , το 1879, οπότε και προσχώρησε στο κόμμα του Χαρ.Τρικούπη. Πιστός οπαδός του τρικουπικού κόμματος και του αρχηγού του, συνετέλεσε με τις αρετές του και τα κοινοβουλευτικά προσόντα του στην ανάδειξη των αρχών και της πολιτικής του κόμματος. Η στάση του ανταμείφθηκε με την υποψηφιότητά του ως προέδρου της Βουλής στη Βουλευτική περίοδο του 1892 και με την παμψηφεί εκλογή του. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του στην ταραγμένη βουλευτική περίοδο 1892-95, κατάφερε, κατά γενική ομολογία, να διαχειριστεί με επιτυχία τα διάφορα ζητήματα που προέκυψαν και να επιβάλει την κοινοβουλευτική τάξη.
Εκτός από βουλευτής διετέλεσε υπουργός των Ναυτικών της κυβέρνησης Γ.Θεοτόκη από το 1899 μέχρι το 1901 και προώθησε διάφορα μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια καθώς και την ίδρυση του Ταμείου του Στόλου. Μερικά χρόνια αργότερα διετέλεσε για δεύτερη φορά υπουργός των Ναυτικών (22/6/1905-31/7/1905) και Στρατιωτικών (31/7/1905-20/11/1905) στην κυβέρνηση Δ.Γ.Ράλλη.
Ασχολήθηκε επίσης με θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης της Εύβοιας και ιδιαίτερα του δήμου Χαλκιδέων, ασκώντας την πολιτική και οικονομική του επιρροή και υποστηρίζοντας κατά καιρούς υποψηφίους δημάρχους και συμβούλους. Ο ίδιος εξελέγη, σε ηλικία 26 χρόνων, δημαρχιακός πάρεδρος επί δημαρχίας Ζήση Α.Ιατρού την περίοδο 1866-1870. Ως άμεσα ενδιαφερόμενος για τη γεωργική ανάπτυξη του νομού Εύβοιας, ήταν τακτικό μέλος του Γεωργικού Συμβουλίου Εύβοιας, που ιδρύθηκε με βασιλικό διάταγμα το 1877 .
O Βασίλειος Βουδούρης δεν ήταν μόνον ένας μεγαλοκτηματίας που αρκέστηκε στην εκμετάλλευση, διαχείριση και είσπραξη της γαιοπροσόδου των κτημάτων του. Είχε την τύχη να μπορέσει να εκμεταλλευθεί συστηματικά και να αξιοποιήσει με θετικά αποτελέσματα το υπέδαφος της ευβοϊκής γής που είχαν αποκτήσει ο πάππος του και ο πατέρας του. Τα μεταλλεία χρωμίου και λευκολίθου που υπήρχαν στις περιοχές των κτημάτων Βατώντα και Μαντούδι, όπου είχε ένα σεβαστό μερίδιο, καθώς και άλλα στην περιοχή της βόρειας Εύβοιας, των οποίων φρόντισε να εξασφαλίσει την εκμετάλλευση είτε με παραχωρήσεις είτε με εκμισθώσεις, ήταν σε αντίθεση με πολλά άλλα μεταλλεία στην ελληνική επικράτεια, και πλούσια σε κοιτάσματα και το εξορυσσόμενο μετάλλευμά τους και ειδικότερα ο λευκόλιθος, μοναδικός στο είδος του και σε ποιότητα .
Οι μεταλλευτικές δραστηριότητες και το εξαγωγικό εμπόριο του λευκολίθου στις αγορές της Ευρώπης και της Αμερικής, ήσαν οι κύριες ασχολίες του Βασ.Βουδούρη.
Πρέπει τέλος να αναφερθεί ότι οι εμπορικές του δραστηριότητες συμπληρώνονταν με εισοδήματα που προέρχονταν από επενδύσεις σε κινητές αξίες (ομολογίες και μετοχές ελληνικών τραπεζών και εταιρειών), από δανειοδοτήσεις ιδιωτικού χαρακτήρα (τοκογλυφία), καθώς και από τη μεσολάβησή του στην εκτέλεση δημοσίων και δημοτικών έργων στην Εύβοια.
Ο Βασ.Ν.Βουδούρης διακρίθηκε και τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος (1886) και με τον Σταυρό των Ταξιαρχών (1890).
Παντρεύτηκε το 1872 την Ευφροσύνη, κόρη του Λέοντος Μελά, με την οποία δεν απέκτησαν παιδιά.
Πέθανε στην Αθήνα στις 19 Νοεμβρίου 1910 σε ηλικία 70 χρόνων, έξι μήνες μετά τον θάνατο της γυναίκας του. Κηδεύθηκε με μεγάλες τιμές στη Χαλκίδα κα τάφηκε στο οικογενειακό μνημείο στο κτήμα του Βατώντα.
4.2 Α΄Πώληση Μαντουδίου - Προκαταρκτικά κ.ά. πωλήσεως κτήματος (1882-1884)
-Εξουσιοδοτήσεις οικογένειας Ν.Τομπάζη για την πώληση του κτήματος, συμφωνητικό συνιδιοκτητών με τον Εμ.Μηταράκη για παρατάσεις προθεσμίας πωλήσεως κτήματος, μεσιτεία Εμ.Μηταράκη, πωλητήρια Μαντουδίου στον Εμ.Μηταράκη (20/12/1882) και στη γαλλική εταιρεία με την επωνυμία Γενική Εταιρία Φυσικών Μαγνησιών (25/12/1882), αποδείξεις είσπραξης ιδιοκτητών Μαντουδίου από την πώληση, έγγραφα και αλληλογραφία σχετικά με την οφειλή και καθυστέρηση πληρωμής δόσεων πωλήσεως κτήματος, έγγραφα υποθήκης.
4.3 Α΄Πώληση Μαντουδίου - Κατάσχεση και πλειστηριασμός (1883-1884)
-Εγγραφα κατάσχεσης και δικογραφία πλειστηριασμού κτήματος Μαντουδίου.
4.4 Β΄Πώληση Μαντουδίου (1886-1889)
-Επιστολές συγκατάθεσης συνιδιοκτητών περί πωλήσεως κτήματος και ιδρύσεως εταιρείας εκμεταλλεύσεως λευκολίθου, αλληλογραφία Φρ.Νόελ, Δ.Σγούτα σχετική με προσπάθειες πώλησης και σύστασης εταιρείας, συμβόλαιο πωλήσεως κτήματος και ορυχείων στην Εταιρεία Δημοσίων και Δημοτικών Εργων (7/2/1889), μεσιτεία Γενικής Πιστωτικής Τράπεζας, αποδείξεις είσπραξης ιδιοκτητών από την πώληση.
4.5 Γ΄Πώληση Μαντουδίου (1895)
-Εγγραφα πωλήσεως κτήματος Μαντουδίου στους χωρικούς (έκθεση πλειστηριασμού, πωλητήριο ζευγαριών Μαντουδίου 23/2/1895 κ.ά.).
6.4 Κτίσματα Μαντουδίου (1884-1891)
-Λογαριασμοί, αποδείξεις εξόδων κατασκευής Μεγάλης οικίας Μαντουδίου, οικίας ορυχείου και άλλων οικιών κτήματος.
9.2 Παραχωρήσεις μεταλλείων (1867-1872)
Διατάγματα περί παραχωρήσεων μεταλλείων, διαγράμματα συνοδευτικά των αιτήσεων και άλλα σχετικά έγγραφα:
-Χρώμιο Βατώντα / Θέσις Δυό Βουνά (1867-1873).
-Χρώμιο Βατώντα / Θέσεις Κερατοράχη και Αγιος Γιαννάκος (1868-1870).
-Χρώμιο Πυλίου / Θέσεις Γέροντες, Χονδρή Ράχη, Καμακιά (1869-1870).
-Χρώμιο Κερασιάς, Παππάδων, Κοτσικιάς / Θέσεις Ποτάμι Κερασότικο, Πέτρα Ζέβελη, Σουβαλίτσα (1870-1871).
-Χρώμιο Κοτσικιάς και Παππάδων (1871-1872).
-Χαλκός Τσαπουρνιάς / Θέσις Μεγάλο Χέρωμα (1870-1871).
-Χρώμιο Ξηροποτάμου / Θέσις Μουρτιά (συμβιβασμός μετά Ελληνικής Μεταλλευτικής Εταιρίας 1871).
9.3 Παραχωρήσεις μεταλλείων (1872-1911)
-Λευκόλιθος Ασπρου Βράχου, Ασπρης Βρύσης, Βαθύ Κανάλι (1872-1899).
-Χρώμιο Αρχαγγέλου / Μετόχι Μονής Γαλατάκη (1872,1875).
-Μαγγανίτης Σκιάθου / Θέσεις Σταυρός, Βαθειές Λάκκες, Αγιος Αθανάσιος (1872-1873).
-Χρώμιο Αχλαδίου και Παππάδων (1873).
-Μεταλλεία Καρύστου (1873-1911).
-Λευκόλιθος Πυλίου/Θέσεις Αρκούδες και Σπαλαθράκι (1884).
10.1 Παραχωρήσεις δικαιωμάτων επί μεταλλείων - Εκμισθώσεις (1870-1884)
-Εγγραφα, συμβολαιογραφικές πράξεις κ.ά, σχετικά με: παραχώρηση μεριδίου ενοικιάσεως χρωμίου Τριάδας, ενοικίαση λευκολίθου Μονής Γαλατάκη, παραχώρηση μεριδίου 1/7 μεταλλείου λευκολίθου στους Β.Ν.Βουδούρη και Κ.Γιολδάση, παραχώρηση και πώληση λευκολίθου Αρχαγγέλου και Αφρατίου (Βουδούρης και Νόελ προς Ι.Σερπιέρη), παραχώρηση δικαιώματος εξόρυξης λευκολίθου Αφρατίου, εκμίσθωση μεταλλείου μαγγανίτου στο δήμο Κοληνίδων επαρχίας Πύλου.
10.2 Παραχωρήσεις δικαιωμάτων επί μεταλλείων- Εκμισθώσεις (1888-1909)
-Εγγραφα, συμβολαιογραφικές πράξεις κ.ά.,σχετικά με: την πώληση ημίσεως μεταλλείου χρωμίου "Δυό Βουνά" στον Φωκίωνα Νέγρη, πώληση μεταλλείων λευκολίθου στην Εταιρία Δημοσίων και Δημοτικών Εργων, εκχώρηση μεταλλείου Πυλίου στον J. de Brouwer, μίσθωση ορυχείου λευκολίθου χωρίου Παππάδες, μίσθωση μεταλλείου Αγίας Τρίτης στους αδελφούς Νικολόπουλου, παραχώρηση μεταλλείου σιδήρου χωρίου Παγώντα, συμφωνία εκμετάλλευσης μεταλλείων σιδήρου Νεροτριβιάς και Πολιτικών μεταξύ Φρ.Νόελ, Ν.Καλογερόπουλου, Σ.Δεσπόζιτου, πώληση μεταλλείων Σκύρου υπό Εμ.Μηταράκη στον Π.Σκουζέ, ενοικίαση ορυχείου λευκολίθου Σταυρού και Αγίας Τρίτης στην ολλανδική εταιρία Haag et Cie και Ελληνική Εταιρία Μεταλλείων Λευκολίθου, αγορά 30% μεταλλείων σιδήρου Δ.Μακρή, παραχώρηση μεταλλείου σιδήρου στην Αιδηψό, παραχώρηση 30% ορυχείων λευκολίθου χωρίων Πυλίου και Μαρκάτων στους Β.και Δ.Ν.Βουδούρη από τον Ιωαν.Τζαμούρα, συμμετοχή 40% Β.Ν.Βουδούρη στο ορυχείο Λειβαδάκια.
12.2 Εξόρυξη λευκολίθου
-Αποδείξεις, λογαριασμοί, καταστάσεις εργατών κ.ά. σχετικά με τα έξοδα εξόρυξης λευκολίθου στα ορυχεία Καλαμάκι (εργολάβος Σπ.Κυπραίος), Λειβαδάκια (Σ.Πυρουλάκης) Αγία Τρίτη, Μαντούδι (Β.Βέκερ, Εμ.Καμπανάς, Στ.Μητσάκης) και Μεγάλη Σπηλιά Μαντουδίου. Επίσης λογαριασμοί εξόδων ανοίγματος μπούκας (εισόδου) στη θέση Ελαφοσουβάλα Μαντουδίου
Ο Ιωάννης Τζαμούρας ή Τσαμούρας καταγόταν από την Αγία Αννα της βόρειας Εύβοιας και ήταν ο αρχιεπιστάτης και ο διαχειριστής των κτημάτων Β.Ν.Βουδούρη στην Εύβοια για τριάντα πέντε (35) ολόκληρα χρόνια.
Η αλληλογραφία του καλύπτει όλην αυτή την περίοδο και αναφέρεται λεπτομερώς σε όλα τα θέματα τα οποία επιβλέπει και διαχειρίζεται: την ενοικίαση καλλιεργειών και επίβλεψη γεωργικών εργασιών, την πώληση αγροτικής παραγωγής, τις επιτόπιες εργασίες εξόρυξης, μεταφοράς και φόρτωσης λευκολίθου, την εκμετάλλευση των δασών και το εμπόριο ξυλείας.
Η αλληλογραφία του
αναφέρεται επίσης σε θέματα πολιτικά και τοπικής αυτοδιοίκησης και
συγκεκριμένα στις εκλογικές συνεργασίες και την υποστήριξη υποψηφίων
πολιτικών κομμάτων για την ανάδειξη των βουλευτών της επαρχίας Χαλκίδας
και των δημοτικών αρχόντων στους δήμους της Εύβοιας. Ο ίδιος εξελέγη
δήμαρχος Κηρέων την περίοδο 1892-1895.
Ο Ιωαν.Τζαμούρας γράφει στον Β.Ν.Βουδούρη κάθε 2-3 μέρες και καμμιά φορά και δύο φορές την ημέρα (όταν λαμβάνει το ταχυδρομείο αφού έχει συντάξει την επιστολή του). Η συχνότητα αυτή ακολουθείται από το 1876 μέχρι περίπου το 1900, ενώ κατά την τελευταία δεκαετία 1900-1910, όταν πλέον είχε πουληθεί το κτήμα Μαντουδίου, η αλληλογραφία των δύο ανδρών αραιώνει κατά πολύ.
Ο
Ιωαν.Τζαμούρας γράφει κατά κανόνα από το Μαντούδι, την Χαλκίδα, τον
Βατώντα αλλά και από το Αχμέταγα, Αγία Αννα, Λίμνη, Ροβιές, Αιδηψό,
Ξηροχώρι, Ψαχνά, μέρη τα οποία επισκέπτεται συχνά στα πλαίσια των
αρμοδιοτήτων του για συνεννοήσεις, πληρωμές κ.λ.π."
πηγή: ΑΡΧΕΙΟ ΜΠΟΥΝΤΟΥΡΗ (ΒΟΥΔΟΥΡΗ)
πηγή: ΑΡΧΕΙΟ ΜΠΟΥΝΤΟΥΡΗ (ΒΟΥΔΟΥΡΗ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια οσο το δυνατόν φιλτράρονται ως προς το ύφος και το ήθος τους.
Kάθε υβριστικό ,προσβλητικό ή άσχετο με το θέμα της ανάρτησης σχόλιο θα διαγράφεται .
Εγκρίνονται μόνο τα μηνύματα στα οποία εκφράζονται υγιείς απόψεις.
Ο κάθε σχολιαστής υπογράφει ηλεκτρονικά το σχόλιο του και είναι υπεύθυνος έναντι των νόμων.
Το ΜΑΝΤΟΥΔΙ NEWS δεν ενστερνίζεται και δεν φέρει καμία ευθύνη για όσα γράφουν οι αναγνώστες στα σχόλια τους.