1982 - Η συγγραφέας Διδώ Σωτηρίου απαντά σ΄ένα συντοπίτη μας...

Πριν λίγες ημέρες, πέθανε στα 68 του χρόνια ο Νίκος Μπελογιάννης,  γιός του "ανθρώπου με το γαρύφαλο" του Νίκου Μπελογιάννη, αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης κατά των Γερμανών και εμβληματικού αγωνιστή της αριστεράς που εκτελέστηκε το 1952, στα πέτρινα μετεμφυλιακά χρόνια των πολιτικών διώξεων

με την κατηγορία της κατασκοπείας, μαζί με τους Ν.Καλούμενο, Δ. Μπάτση και Η. Αργυριάδη. Μια εκτέλεση που συγκλόνησε την Ελλάδα και τον κόσμο. Μια Ελλάδα που έβγαινε από τη δεκαετία του '40, με δυο πολέμους και έναν εμφλύλιο. Μια Ελλάδα διαλυμένη κοινωνικά, ματωμένη γεμάτη έριδες...

Η μητέρα του, συγγραφέας και δημοσιογράφος, Έλλη Παππά επίσης καταδικασμένη σε θάνατο, γλύτωσε το εκτελεστικό απόσπασμα, επειδή ήταν έγκυος στον ίδιο...

Ο Νίκος Μπελογιάννης, μετά τη γέννησή του και μέχρι τα δυό του χρόνια, μεγάλωσε στη φυλακή. Μετά και ενώ η μητέρα του παρέμεινε φυλακισμένη, την ανατροφή του ανέλαβε η θεία του, αδελφή της μητέρας του, η σπουδαία συγγραφέας των ελληνικών γραμμάτων Διδώ Σωτηρίου.

Ο Νίκος Μπελογιάννης ξανάσμιξε με τη μητέρα του στα 12 χρόνια του, όταν εκείνη αποφυλακίστηκε.

Με αφορμή, τον ξαφνικό θάνατο του Νίκου Μπελογιάννη, έφτασε στα χέρια μας, ένα συγκινητικό ντοκουμέντο, μια επιστολή της Διδώς Σωτηρίου, απο το μακρινό 1982, σε έναν νεαρό συντοπίτη μας που τότε υπηρετούσε τη θητεία του. Ο Μιχάλης Ιωαν.Λάμπρου, ο παραλήπτης της επιστολής, νεαρός σμηνίτης, τότε, συγκλονισμένος όταν διάβαζε το βιβλίο της "Η ΕΝΤΟΛΗ", που περιγράφει τα τραγικά γεγονότα εκείνης της ματωμένης περιόδου, της δίκης και της εκτέλεσης, είχε γράψει στη Διδώ Σωτηρίου, ζητώντας πληροφορίες για το τι απέγιναν οι πρωταγωνιστές της ιστορίας και συγκεκριμένα ο μικρός Μπελογιάννης που γενήθηκε στη φυλακή...

Στην απαντητική της επιστολή η Διδώ Σωτηρίου γράφει:

Αθήνα, 27.05.1982

 

Άγνωστέ μου φίλε, Μιχάλη Λάμπρου,

Το γράμμα σου με συγκίνησε κι είχα σκοπό να σου απαντήσω αμέσως, μα έπεσαν απανωτές σκοτούρες καλές και κακές (υπάρχουν και καλές σκοτούρες, θ’ αναρωτηθείς. Να που υπάρχουν. Παράδειγμα η έκδοση ενός καινούργιου βιβλίου, κλπ).

Και η ερώτησή σου πάνω στη φωτοτυπία της σελ.323 με προβλημάτισε, γιατί καθόλου δεν θυμάμαι να είχα διαβάσει κάτι σχετικό που να είχε σοβαρότητα η πηγή του. Αλλιώς αποκλείεται να μην το είχα αναφέρει. Τις αξιόπιστες περιγραφές που τριπλοδιασταύρωσα τις έβαλα. Ωστόσο η παρατηρητικότητά σου είναι αξιοπρόσεκτη και θ’ αρχίσω να ξαναψάχνω. Να το είπε κανένας από εκείνους που λύγισαν; Ο Καλούμενος π.χ.;

Όσο για τις δύο άλλες φυσικές ερωτήσεις σου σε πληροφορώ: η Έλλη ( το οικογενειακό της Παππά) εργάζεται σαν δημοσιογράφος στο «Έθνος» και στη «Γυναίκα» για να κερδίζει τα προς το ζειν ( ενώ θα έπρεπε να έχει μια σύνταξη και να μπορεί απερίσπαστη να γράφει βιβλία με τη καταπληκτική κατάρτηση που έχει. Η Ένωση Συντακτών ακόμη δεν εδέησε να την κάνει μέλος της!!! Το δικαιολογητικό ήταν τι νομίζεις; «Βεβαρημένο παρελθόν…»

Ο Νίκος Μπελογιάννης είναι χημικός – μηχανικός. Εργάζεται στην « Διάβρωση Αρχαιοτήτων» και τώρα πάει για επιμελητής στο Πολυτεχνείο της Θεσσαλονίκης για να ακολουθήσει Ακαδημαϊκή καριέρα. Είναι ένα σοφό, σεμνό παλικαρόπουλο, με υψηλότατο δείκτη νοημοσύνης. Δεν αγαπά την προβολή και δεν εκμεταλλεύτηκε ποτέ το όνομα το βαρύ που φέρνει. Αυτά έστω και με καθυστέρηση αγαπητέ μου φίλε.

Σε χαιρετώ εγκάρδια.

Διδώ Σωτηρίου

 

Υ.Γ.

Το νέο μου μυθιστόρημα έχει τον τίτλο «Κατεδαφιζόμεθα». Κυκλοφορεί……….

Λίγα λόγια για την Διδώ Σωτηρίου

 Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Η Διδώ Σωτηρίου είναι μία από τις μεγαλύτερες συγγραφείς που ανέδειξαν τα ελληνικά γράμματα. Γεννημένη το 1909 στο Αϊδίνι της Μ. Ασίας έζησε τη μικρασιατική τραγωδία και λίγο μετά έφθασε πρόσφυγας με την οικογένειά της στην Αθήνα, όπου σπούδασε γαλλική φιλολογία. Από νεαρή ηλικία συνεργάστηκε με την αριστερή διανόηση και πήρε μαχητικά μέρος σε όλους τους αγώνες είτε υπέρ των εργατών είτε εναντίον των Γερμανών την περίοδο της Κατοχής.

 Έργα της:

«Οι νεκροί περιμένουν», «Κατεδαφιζόμεθα», «Εντολή» (με θέμα τον αγωνιστή Νίκο Μπελογιάννη), «Επισκέπτες» κ.ά. Βραβεύτηκε με τα σημαντικότερα βραβεία και ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων. 

Η Διδώ Σωτηρίου έφυγε από κοντά μας το 2004, το έργο της όμως συνεχίζει να παραμένει ζωντανό για όλες τις επόμενες γενιές. ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Το αριστουργηματικό μυθιστόρημα «Ματωμένα χώματα» κυκλοφόρησε το 1962 και από τότε κάνει συνεχώς αλλεπάλληλες εκδόσεις τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Τουρκία. Είναι καρπός ώριμης γραφής και ο λόγος του κυριαρχείται από λυρισμό, τραγικότητα και έντονες περιγραφές. Δεν είναι απλά ένα τυπικό ιστορικό μυθιστόρημα΄ ως προς την αυθεντικότητα και τον δυναμισμό θα μπορούσε ίσως να συγκριθεί με το κλασικό έργο του Τολστόι «Πόλεμος και Ειρήνη».

 Η μεγαλύτερη αρετή του βιβλίου είναι ότι πείθει για το δράμα και των δύο λαών, χωρίς ακρότητες και εθνικές προκαταλήψεις, παρόλο που η ματιά της Διδώς Σωτηρίου είναι καθαρά ελληνοκεντρική. 

Για τα «Ματωμένα χώματα» κυρίως αλλά και για το σύνολο του έργου της η συγγραφέας τιμήθηκε με το Βραβείο Ιπεκτσί της επιτροπής για την ελληνοτουρκική φιλία. Επίσης, τα βιβλίο υιοθετήθηκε από το πανεπιστήμιο του Λονδίνου ως ένα από τα κείμενα στο οποία εξετάζονται οι τελειόφοιτοι Άγγλοι νεοελληνιστές. Με λίγα λόγια, πρόκειται για ένα βιβλίο σταθμό και κόσμημα για τη νεοελληνική λογοτεχνία.