Βόρεια Εύβοια : Ολοκληρώθηκαν οι μελέτες. Στο ΥΠΕΝ για προέγκριση και τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια

Σε μήνα «ορόσημο» εξελίσσεται ο Σεπτέμβριος για την εξέλιξη του προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας, η οποία είχε πληγεί από καταστροφικές πυρκαγιές πριν από περίπου έναν χρόνο. Ειδικότερα, ολοκληρώθηκε ο κύκλος της δημόσιας διαβούλευσης όλων των μελετών, οι οποίες αναμένεται ότι θα έχουν παραληφθεί και επισήμως έως το τέλος του μήνα, ώστε να αξιολογηθούν εντός του Οκτωβρίου.

Παράλληλα, ολοκληρώνεται και η έγκριση των περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων, μεταξύ των οποίων και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας που περιλαμβάνει την Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση (ΟΧΕ) Βόρειας Εύβοιας. Η ΟΧΕ αφορά σε 127 έργα, δράσεις και μεταρρυθμίσεις, προϋπολογισμού περίπου 400 εκατ. ευρώ. Ο τελικός κατάλογος αναμένεται να οριστικοποιηθεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2022, οπότε εκτιμάται ότι θα έχει εγκριθεί το Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας από τις αρμόδιες εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές.
Μετά την έγκρισή του από την ΕΕ, τα συγκεκριμένα κονδύλια θα «κλειδώσουν» αποκλειστικά για τα συγκεκριμένα έργα, οπότε, εκτός απροόπτου, η υλοποίησή τους θεωρείται εγγυημένη. Έτσι, θα ακολουθήσει τον ερχόμενο Μάρτιο η έναρξη των προκλήσεων ώστε να μπουν σε ρότα υλοποίησης.

Τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια

Όσον αφορά στα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ) τα οποία εκπονήθηκαν για την περιοχή, έχουν υποβληθεί στην Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) οι σχετικές τεχνικές εκθέσεις για την προέγκρισή τους, οι οποίες βρίσκονται στο στάδιο της αξιολόγησης, εν αναμονή συμπληρωματικών στοιχείων που ζητήθηκαν από τους μελετητές.

Θα ακολουθήσει εισήγηση της υπηρεσίας του ΥΠΕΝ προς το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) για τα ΕΠΣ είτε για να κριθεί η καταρχήν δυνατότητα χωρικής οργάνωσης, μέσω της προαιρετικής διαδικασίας προέγκρισης ΕΠΣ, είτε για την έγκριση της μελέτης ΕΠΣ, αφού θα έχει προηγηθεί ολοκλήρωση και έγκριση των περιβαλλοντικών όρων της πρότασης από την αρμόδια Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης. Πάντως, μέχρι πρόσφατα δεν είχαν κατατεθεί στο ΥΠΕΝ οι ολοκληρωμένες μελέτες.

Στο πλαίσιο ανασυγκρότησης της περιοχής εκπονήθηκαν δύο ΕΠΣ, καλύπτοντας το σύνολο της έκτασής που είχε πληγεί από τις καταστροφικές πυρκαγιές στη Βόρεια Εύβοια. Εκείνο για τις περιοχές Ιστιαίας – Αιδηψού (υλοποιήθηκε από μελετητές του γραφείου «Π. Γκοιμίσης και Συνεργάτες») ανέδειξε πολυσύνθετα προβλήματα. Μόνο δύο από τις πέντε δημοτικές ενότητες είχαν θεσμοθετημένες χρήσεις γης, ενώ εντοπίστηκε πυκνή αυθαίρετη δόμηση.

Ειδικότερα, θεσμοθετημένο σχέδιο πρώτου πολεοδομικού βαθμού, ΣΧΟΟΑΠ (Σχέδια Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων), διέθεταν οι δημοτικές ενότητες Λιχάδας και Αρτεμισίου. Στις υπόλοιπες, είχαν εκκινήσει μελέτες ΓΠΣ (Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο) ή ΣΧΟΟΑΠ, οι οποίες είχαν φθάσει σε διάφορα στάδια της διαδικασίας εκπόνησης και έγκρισης, χωρίς τελικά να θεσμοθετηθούν.

Ιστιαία και Αιδηψός

Επιπλέον, σε Ιστιαία και Αιδηψό καταγράφονται σημαντικές συγκεντρώσεις αυθαιρέτων κτισμάτων (με ή χωρίς οικοδομική άδεια), κυρίως σε παραλιακές ζώνες, όπου εντοπίστηκαν με βάση πρωτογενή στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), τα οποία επεξεργάστηκε η ομάδα μελέτης. Συνολικά, εκτιμάται ότι το 30% των κτισμάτων χαρακτηρίζεται από οικοδομικές αυθαιρεσίες, ενώ το 35% των κτισμάτων με αυθαιρεσίες δεν διαθέτουν οικοδομική άδεια. Οι συνέπειες των αυθαιρέτων χωρίς οικοδομική άδεια είναι ιδιαίτερα αρνητικές για το περιβάλλον αλλά και για τη χωρική οργάνωση. Παράλληλα, η «τακτοποίησή» τους παρουσιάζει μείζονες δυσκολίες.

Στις εκτός σχεδίου/ορίων οικισμών περιοχές, τα αυθαίρετα κτίσματα δημιουργούν πυκνές συγκεντρώσεις περισσότερο σε παραλιακές ζώνες με σχετικά ήπιες κλίσεις αλλά υπάρχουν διάσπαρτα και σε εσωτερικές ζώνες ή περιοχές με έντονες κλίσεις. Μεγάλες είναι οι συγκεντρώσεις τους όμως και σε περιοχές με σχέδιο πόλης ή εντός ορίων οικισμών. Σύμφωνα με τους μελετητές του γραφείου «Π. Γκοιμίσης και Συνεργάτες» έχουν καταγραφεί 4.974 αυθαίρετα κτίσματα (από σύνολο 16.710 κτισμάτων).

Στους βασικούς άξονες στρατηγικής του ΕΠΣ για Αιδηψό και Ιστιαία περιλαμβάνονται, ως περιοχές προς πολεοδόμηση, οι ήδη προβλεπόμενες από προγενέστερα σχέδια, οι περιοχές εκτός σχεδίου με συγκεντρώσεις αυθαιρέτων ή μικτού χαρακτήρα (αυθαίρετα και νόμιμα), καθώς και οικισμοί με όρια χωρίς πολεοδόμηση, που παρουσιάζουν κάποιο δυναμισμό ή αισθητή πίεση. Στις εκτός σχεδίου ζώνες με πίεση (οικοδόμησης κλπ.) η δόμηση αποθαρρύνεται με καθορισμό όρων δόμησης δυσμενέστερων από αυτούς της γενικής νομοθεσίας (και περιορισμό των επιτρεπόμενων χρήσεων γης).

Μαντούδι – Λίμνη – Αγία Άννα

Όσον αφορά στο ΕΠΣ Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας (μελετητές Στυλιανός Τσακίρης, Θεοδούλη Μωυσιάδη) ο σχεδιασμός απαντά σε μια σειρά από αδυναμίες της περιοχής όπως είναι η έλλειψη αστικών κέντρων, ο μεγάλος αριθμός πολύ μικρών οικισμών, η έλλειψη Ρυμοτομικών Σχεδίων, οι ακατάλληλες χρήσεις γης, τα αυθαίρετα, η κακή διασύνδεση με την υπόλοιπη χώρα κλπ.

 Μάχη Τράτσα