Η Παναγία που μας οδήγησε στο "Πευκέλι"

 

Σωτήρης Βλαχοπαναγιώτης 

Tο εκκλησάκι της Παναγίας που βρίσκεται στο όρος καντήλι και συγκεκριμένα στη θέση Πευκέλι αποτελεί, για πολλούς συντοπίτες μας, ένα μοναδικό σημείο αναφοράς, αναμνήσεων και αξέχαστων εμπειριών.

Ποιος δεν θυμάται την κινητικότητα και την ωραία διάθεση που επικρατούσε στους δρόμους και στην πλατεία του χωριού μας, παραμονή της μνήμης της Παναγιάς. 
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το χωριό έκανε μια μικρή μετακόμιση.

Πράγματι πολλοί ήταν με έναν σάκο στον ώμο, άλλοι μετέφεραν σκηνές, κουβέρτες και ρούχα για το βράδυ που θα έκανε κρύο, άλλοι πάλι ανεβαίναν σε αγροτικά και φορτηγά που θα πήγαιναν στο Πευκέλι. Έτσι ξεκινούσαν όλοι το μεσημέρι της παραμονής με μια ανείπωτη παρεΐστικη διάθεση πλαισιωμένη από χαρούμενες νεανικές φωνές.

Μέσα από μια γραφική διαδρομή περνούσαμε από τον Κάκκαβο, τον Χαρτοκόπτη και τελικά ανεβαίναμε στο βουνό. Μετά την τελευταία στροφή ξεπρόβαλε το ωραίο καταπράσινο λιβάδι της πλατείας, ζωσμένο από πεύκα που θρόιζαν τον καθαρό βουνίσιο αέρα που ερχόταν από τον ευβοϊκό, το εκκλησάκι, τα κελιά, τα μαγειρεία. Ήταν όλα εκεί καθαρά και βαμμένα έτοιμα να γεμίσουν ζωή.

Ήταν η ευκαιρία μας να συνυπάρξουμε όλοι μαζί στον ίδιο φυσικό χώρο, κάτω από τα αστέρια, γύρω από την ίδια φωτιά ψήνοντας καλαμπόκια, λέγοντας ωραίες ιστορίες, ανέκδοτα και αστεία γεγονότα του χωριού μας.

Αλήθεια, πόσοι από εμάς γνωρίζουν την μοναδική ιστορία της εικόνας της κοίμησης της Θεοτόκου που βρέθηκε στο Καντήλι.

Η ιστορία ξεκινά το 1904 όταν μια κοπελιά, 18 ετών που κατάγονταν από το χωρίο Τρούπι, είδε στον ύπνο της την Παναγία η οποία της υπέδειξε την ύπαρξη της κρυμμένης εικόνας Της σε συγκεκριμένο σημείο στο Καντήλι. Την επόμενη ημέρα το ανέφερε στον Κωνσταντίνο Στεργίου με την εντολή να μεταβεί στο Μαντούδι να συναντήσει τον Γιωργάκη Βλαχοπαναγιώτη (Γάκη) και τον Παναγιώτη Τριάντη και να τους οδηγήσει στο βουνό για την ανεύρεση της εικόνας Της (ανάλογη είναι και η ιστορία της Παναγίας της Τήνου).

Ως πιστοί οι τρεις άντρες ακολούθησαν την κοπέλα, η οποία με την βοήθεια της Θείας Χάρης, τους οδήγησε στο βουνό. 
Να σημειώσουμε ότι δεν υπήρχαν δρόμοι και ουσιαστικά μέσα από μονοπάτια κτηνοτρόφων και δύσβατα μέρη έφθασαν εκεί που η κοπελιά τους υπέδειξε να σκάψουν. 
Πράγματι έτσι και έγινε το θέλημα Της, έσκαψαν και έφεραν στο φως την εικόνα της κοίμησης της Θεοτόκου.

Στο ευλογημένο αυτό μέρος χτίστηκε από τις τρεις οικογένειες αρχικά ένα μικρό πλιθόχτιστο εκκλησάκι. Κοντά σε αυτό, αν και είναι μεγάλο το υψόμετρο, βρέθηκε νερό πόσιμο που μέχρι και σήμερα το πηγάδι που ανοίχτηκε έχει νερό καθαρό. Από τότε λοιπόν, οι οικογένειες φρόντιζαν και λειτουργούσαν το εκκλησάκι, παραμονή και στην μνήμη Της κάθε Δεκαπενταύγουστο. Μαγείρευαν φαγητά σε καζάνια που μοιράζονταν στους πιστούς, ανήμερα μετά την θεια λειτουργιά, έθιμο που τηρείται και στις μέρες μας. Αξιοσημείωτο είναι ότι τα παλαιότερα χρόνια, οι πιστοί ανέβαιναν με γαϊδουράκια μέσα από μονοπάτια που ανοίχτηκαν με μεγάλο κόπο.

Όταν στη χώρα μας ήλθαν οι δυνάμεις κατοχής, έκαψαν και το καντήλι, κατά την προσφιλή τακτική τους, για να κυνηγήσουν τους αντιστασιακούς. Έτσι, κάηκε και το πρώτο πλιθόχτιστο εκκλησάκι. Με περίσσεια πίστη και διάθεση μέλη των οικογενειών, κυρίως οι γυναίκες, μετέφεραν υλικά με ζώα και το εκκλησάκι ξαναχτίστηκε την αμέσως επόμενη χρονιά. Στα νεότερα χρόνια χτίστηκε μεγαλύτερη εκκλησιά, κελιά και μαγειρεία.

Λόγω του ότι το Πευκέλι βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή που ορίζεται από την μονή Γαλατάκι οι άνθρωποι που το υπηρετούν εδώ και πολλά χρόνια έχουν άριστη συνεργασία με τις μοναχές και όλοι μαζί φροντίζουν κάθε χρόνο να είναι όλα έτοιμα ώστε να γιορτάζεται η μνήμη της με σεβασμό στην ιερότητα του χώρου και συνέπεια στην παράδοση.